Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nden İklim Değişikliğinin Etkileri Nedeniyle Avusturya'ya Tebligat
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Müllner/Avusturya başvurusunu Avusturya Hükümeti'ne iletmiş ve kabul edilebilirlik ve esasa ilişkin görüşlerini sunmasını istemiştir.
Dava, Avusturya'nın sera gazı emisyonlarını azaltmak ve küresel ortalama sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelerin 1,5°C üzerinde sınırlamak için etkili önlemler alarak iklim değişikliğinin, özellikle de küresel ısınmanın etkilerini azaltmadığı iddiasıyla ilgilidir. Başvuran multipl skleroz hastasıdır ve yüksek sıcaklıklarda semptomlarının kötüleştiğini ileri sürüyor.
Başvuran Markus Müllner, 1980 doğumlu bir Avusturya vatandaşıdır ve Gmünd'de (Avusturya) yaşıyor. Multiplskleroz hastası olan Müllner, semptomlarının yüksek sıcaklıklarda daha da kötüleştiğini ve Uhthoff Sendromu olarak bilinen geçici felç ve hareket kısıtlılığına yol açtığını ileri sürüyor. Avusturya'nın iklim değişikliğinin etkilerini hafifletmede ve özellikle de küresel ortalama sıcaklıkların artmasına neden olan sera gazı emisyonlarını azaltmada başarısız olduğunu savunuyor.
Müllner, 20 Şubat 2020 tarihinde Avusturya Anayasa Mahkemesi'ne Katma Değer Vergisi Kanunu (Umsatzsteuergesetz), Madeni Yağ Vergisi Kanunu (Mineralölsteuergesetz) ve Havacılık Yardımları Yönetmeliği'nin (Luftfahrtbegünstigungsverordnung) bazı hükümlerine itiraz ederek, bu hükümlerin demiryolu şirketlerine değil havacılık sektörüne vergi avantajları sağlayarak iklime en çok zarar veren ulaşım türünü diğerlerine göre teşvik ettiğini ileri sürdü. Bu şikayet 30 Eylül 2020 tarihinde kabul edilemez bulunarak reddedilmiş, Anayasa Mahkemesi Bay Müllner'in şirketlere yönelik vergi avantajlarını düzenleyen hükümlerin muhatabı olmadığını ve ulaşım için uçakları değil trenleri kullandığını ileri sürdüğü için yasal çıkarlarına da müdahale etmediğini belirtmiştir.
Başvuru 8 Nisan 2021 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne yapılmıştır. Bu başvurunun incelenmesi, Daire tarafından 13 Eylül 2022 tarihinde, Büyük Daire önünde derdest olan üç iklim davasındaki (Duarte Agostinho ve Diğerleri / Portekiz ve 32 Diğerleri, Verein KlimaSeniorinnen Schweiz ve Diğerleri / İsviçre ve Büyük Daire'nin 9 Nisan 2024 tarihinde hüküm ve kararlarını verdiği Carême / Fransa) yargılamaların sonucuna kadar ertelenmiştir.
18 Haziran 2024 tarihinde Avusturya Hükümeti'ne Mahkeme'nin sorularını içeren mevcut başvuru tebliğ edilmiştir. Aynı zamanda Mahkeme, ortaya konan meselelerin önemi ve aciliyeti ve Bay Müllner'in sağlığının küresel ısınma nedeniyle bozulduğu iddiası nedeniyle Mahkeme İçtüzüğü'nün 41. maddesi uyarınca davaya öncelik vermeye karar vermiştir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. (mahkemeye erişim hakkı), 8. (özel ve aile hayatına saygı hakkı) ve 13. (etkili başvuru hakkı) maddelerine dayanarak Bay Müllner, iklim değişikliğinin etkilerinin kendisini fiziksel, psikolojik ve ahlaki bütünlüğü açısından gerçek ve ciddi bir riske maruz bıraktığını iddia ediyor. Müllner, Anayasa Mahkemesi'nin şikayeti hakkında karar verirken aşırı şekilci bir yaklaşım benimsediğini ve bunun da mahkemeye erişim hakkını ihlal ettiğini; Avusturya'nın küresel sıcaklık artışını azaltma hedeflerine ulaşmak için yeterli bir çerçeve oluşturmadığını, ancak bu hedeflere ulaşmanın genel refahını önemli ölçüde artıracağını; ve ulusal hukuk sisteminin bu şikayetler için etkili bir hukuk yolu olmadığını iddia ediyor.
Comments